Yazabilen ve topluluk karşısında rahat konuşabilenlere saygı duymakla beraber özenirim de çoğu zaman.

Bir doğum günü buluşmamızda pastamı üflerken, (tutulan dilek sorulmaz ama) soruların tartışılmaz sahibi Dilek Abla, ne dilediğimi sordu, tutulan dilek de söylenmez ama “bilgi” istedim, dedim. Kendin için bir şey istemez misin, kıskanmaz mısın hiçbir şeyi dediğinde ise; malı mülkü kıskanmam ama tam karşılığı bilgiye, beceriye, yeteneğe hayranlığım hep vardır, genellikle dilek haklarımı da ya insanlık için, ya gezmek için, ya da bilgelik istemek için kullanırım ben de.

Hani klişe bir cümle vardır ya “hayatımı yazsam roman olur” diye. Herkes kendi hayatını roman değerinde sanır. Eğer mahlas kullanma imkânım olsa, her karakterin hakkını vererek, üzenlerin, hakkımı yiyenlerin, haksızlık edenlerin, mutlu edenlerin, zor günümü paylaşanların, sevdiklerimin, sevenlerimin, yıpratanların, varlığına şükrettiklerin, gerçek duygularımla hepsini yazmak isterdim.

***

Yazının türü her ne olursa olsun, her yazanın kullandığı dili, üslubu, belki beslendiği bir geçmişi vardır. Belki de iyi bir dinleyici olmasından, iyi bir seyirci olmasından, kimi zaman mesleğinden beslenip harika eserler çıkar kaleminden.

Eğer okumak ve seyretmek niyetiniz varsa, kitabı, filmi, diziyi mutlaka bir dergide, bir dizide, bir söyleşide, bir konuşmada seçersiniz. Her ne kadar olumsuz eleştiriler almış olsa da “Çukur” dizisinden tanıma fırsatı bulduğum Ercan Kesal’ın Peri Gazozu kitabı var elimde. Ercan Kesal’da annesinin bilgeliğinden, babasının çiftçiliğinden, taşranın kısıtlı imkanlarından, ücra bir köşede doktorluk anılarından derlemiş.

Mesela, “bardağı taşıran son damla”yı tema olarak almış, dört, beş farklı hikâyeyi aynı temaya bağlamış.

Şimdi gururla anlattığı, yaşarken kimi zaman belki onu utandıran, üzen, mutlu eden yaşanmışlıkları paylaşmış, bu sebeplerden, kendi hikayesini yazanlar hem dürüst hem cesur geliyor bana.

Kitabın bir bölümünde ise “Diğerkam”lık kullanmış, olmak istediğim insan, elimden geldiği kadar. “Kişisel yarar gözetmeksizin, başkasına yararlı olmaya çalışan kişi” demek.

“Diğerkam” olmaya niyetiniz varsa, hassas, duyarlı, gözünüz yardıma açık olmalı. Çoğu zaman detaylarda boğar bu insanı. Yazının çıkış amacı da buydu zaten.

Mevlana’nın,

“O kadar okur, o kadar yazarsın, peki ne bilirsin?” sorusuna verdiği cevap.

“Haddimi bilirim”

***

Lisede Beşeri Münasebetler dersimiz vardı. Behice Hoca, çok anarım kendisini. Protokol kuralları, önce kim merhaba diyecek, oturma, kalkma, çatal tabağın hangi tarafında, görgü kuralları, gelenek, görenekler aklınıza ne gelirse.

Kimisi bakarak, kimisi yaşayarak, kimisi eğitilerek, kimisi girdiği ortamlardan öğrenir bu ortak yaşam gerekliliklerini.

***

Diğerkamlık bir yana dursun. Tahammül sınırının kalmadığı, güçlünün güçsüzü hırpaladığı, şiddeti kendine hak görenler, ekolojik dengeyi bozmaya çalıştığımız dönemlerden geçiyoruz. Tabii ki bunların sosyolojik nedenleri sıralanabilir.

***

Kibir ve hadsizlik özellikle en rahatsız edici olanları.

Kibir, nasıl hak edilir hiçbir fikrim yok, insana yakıştıramıyorum. Ne para, ne mevki ile insanları hor görme hakkını kim kime verir aklım almaz ve bu dizeler hiç aklımdan çıkmaz.

“Harabat ehlini hor görme zakir,

Defineye malik viraneler var.”

***

“Had”sizlik konusuna gelince, kimi karakterine, kimi burcuna, kimi samimiyetine sığınır. Bense, çevresi tarafından idare edilen insanların dilinin ayarının kaçtığını düşünürüm. Etrafımda bu kişilerin mağdurları için ben bile utanırım, üzülürüm.

Beyhan Budak hocayı tanıyanlarınız vardır. Duygularıma tercüman olan bilgiyi paylaşmış, ben de sizlerle paylaşmak isterim.

“Birisi sana fikrini sormadıkça, asla yorum yapmaman gereken 7 konu”

 

-Sosyal Medya Paylaşımları

Neden bunu paylaştın, neden bunu paylaşmadın, neden profil fotoğrafını değiştirmedin, bugün de bu mu paylaşılır gibi ifadeler.

-Bedensel Görünümü

Çok kilo almışsın, o göbek ne öyle, kilo vermelisin, gıdın çıkmış, popon kocaman olmuş, çok zayıflamışsın, bu zayıflık hayra alamet değil, yanakların çökmüş.

-Giyim Tarzı

Neden kapandın, bence açılmalısın, çok açık giyiniyorsun, amacın dikkat çekmek mi, bunu giyip nasıl sokağa çıkıyorsun, neden hep koyu/açık/canlı renkler giyiyorsun.

-Duyguları, İyileşme Hızı

Güçlü ol, üzülme, hep mutlu ol, bak herkes düzeldi sen de düzel artık, örnek almalısın, kafana takma, hassas olma üzülme.

-Verdiği Kararlar

Buna mı para harcadın, orada yaşanır mı, bu iş bırakılır mı, deli misin sen, böyle çocuk mu yetiştirilir, keşke bana sorsaydın.

-Dini ve Siyasi Konular

Neden oruç tutmuyorsun, hala oruç tutan var mı, neden namaz kılmıyorsun ya da kılıyorsun, inanıyor musun, buna oy mu verilir, kime oy vereceksin.

-Özel Hayatı

O adam, o kadın sana hiç yakışmıyor, bu ilişki yürümez, bence boşanmalısın, bence eşine böyle davranmamalısın, altta kalma sen de aynısını yap, erken evlenmişsin, çocuk yapma, hemen çocuk yap, neden evlenmiyorsun?

***

Hepsi ne kadar anlamlı değil mi? Kimi zaman mağduru olduğumuz, kimi zaman farkında olmadan birisini mağdur ettiğimiz durumlar. Hocamız bu listeyi yaparken, fikriniz sorulmadıkça diye belirtmiş. Hayatımızı beraber geçirdiğimiz insanlar bile, samimiyetimize rağmen durması gereken yeri bilirken, nadiren gördüğümüz, ne yaşadığımızdan bir haber, belki sokakta ayak üstü karşılaştığımız kimseyle neye sebep olacağımızı bilmeden bu konuşmaları yapmamalıyız diye düşünüyorum.

Bütün dinlerin, öğretilerin, felsefelerin, inançların yolu iyi insan olmaktan geçmiyor mu?

Tezer Özlü’nün dediği gibi: “Tenhalığı seviyorum, sık görüşülmeyen ama bağı da koparılmayan dostlukları, sakin mekanları, az rastlanılmayı, kendimle kalmayı, kendimi saklamayı ve de sınırlarımı…”