“Hayır” kelimesi içinde ceza içeren veya yanlış yaptığımızda duyduğumuz, tartışmaya yol açan bir kelime olarak bilinçaltımıza atılan ilk tohumlardır.

Dün köyümün sessizliğinden çıkıp Manavgat, a giden yolda trafiğin ilk defa Ankara ve İstanbul, a benzemesinden dolayı alışkın olmadığımız bir gün yaşarken ve aynı anda gelen telefonların, mesajların içinde yapacaklarımı bir an önce yapıp bu gürültü ve koşturulan ortamı terk etmeliyim derken gençten bir çocuk elime kitapların arasına konulan ayracı tutuşturdu.

Hani yolda reklam yapmak için sizi durdururlar, sizde görmemiş gibi yaparsınız veya “zamanım yok” diye geçiştirirsiniz ya. Ben “kırmayayım alayım bari” dedim uzattığı kâğıdı… “Hocam” diye başladı “size şunlardan birkaç tane takdim edeyim” Benimde zihnim yapacaklarımla meşgul ve sanki otomatik pilotta. Gençte bakıyor   “ne yapacak” diye. “Alıp geçeyim, gönlü olsun” derken iki kişi daha geldi yanına. “Aslında biz bunları normalde şu kadar miktara satıyoruz ama sizin gönlünüzden ne koparsa” dedi birisi. Kendimi bir an sanki aldatılmış gibi hissettim. Çok istikrarlı ve kendimden bile beklemediğim bir çıkışla “önce amacınızı, sonra satmak istediğiniz ürünün tanıtımını, sonra miktarını söyleseydiniz daha samimi olurdu” dedim. “Kolay gelsin istemiyorum” diyebildim. Diyebildim diyorum normalde “yazık genç, kim bilir kaç saattir bekliyordur, alsan ne olur” diye öyle sebepler bulurdum ki kendim bile kendime şaşırırdım nasıl manipüle olduğuma. Sonrasında gülmeye başladım nasıl kolay “hayır” çıktı diye…

Yardım etmek, başkasını düşünmek çok güzel bir duygu. Bunu ancak yeterli güce ve enerjiye sahipseniz verebilirsiniz ve en önemlisi bunun içten ve samimi olması gerekiyor. Zorunluluk ve bağımlı olarak yapılanların altında derin incelememiz gereken ayrıntılar var…

Yukarda yazdığım olay günlük hayatta hepimizin kaç defa başına geliyor kim bilir.

Fark etmeden ne kadar çok şeyi kabulleniyor ve kendimize ağır gelen veya istemediğimiz şeyleri yapıyoruz. Sorgulamak bile aklımıza gelmiyor. Ne zaman ki biz tükeniyoruz ve yetişemiyoruz “neden yaptım” bu kadar fedakarlığı diye soruyoruz…

Bütün bunları yaparken başkaları adına nedenler niçinler buluyoruz. 

Seans yaparken en çok konuştuğumuz konular arasında ” sınır koyamamak, hayır diyememek “var.

Çok masum gözüken ama uzun sürmesi durumunda insanı birçok hastalığa sürükleyen özüne aykırı davranış, insanı tüketen bir durumdur…

Örneğin;

“Her gün çocuklarıma, eşime ne yemek istediklerini sorup onların sevdiği yemeği yapıyorum,

-Eşim dışarı çıkıp dolaşmayı pek sevmez (bir zamanlar her şeyi yaşamış) bu yüzden benimde dışarı çıkmamı pek istemez.

Şimdiye kadar bir yerde oturup bir şey içmedim, kendim için bir şey yaptığımı hatırlamıyorum.

 Başka bir örnek;

-Sevgilim ona aldığım her hediyenin pahalı ve değerli olmasını ister. Bu konuda artık zorlandığımı üzülür diye ona söyleyemiyorum.

-Oğlum gece gece olmadık şeyler ister yorgun olmama rağmen kalkıp yapıyorum.

-İstemediğim halde sırf partnerim mutlu olsun diye onunla birlikte oluyorum

Patronuma istemediğim, halde “mesaiye gelemiyorum” diyemiyorum.

Bu örnekleri o kadar çok çoğaltabilirim ki

 Kabul görmek için öğrendiğimiz ve bugün, partnerine, ilişkide olduğu birçok insana, çocuğuna “hayır” diyememe sorunu bir çoğumuzda var. 

 Çocukluğumuzdan itibaren olumsuzluk olarak gördüğümüz ve “hayır” dersek sevilmeyen, problem yaratan, egoist bir kişilik çizebileceğimiz ve bu davranışla yalnız kalacağımız korkusu bizi “evet” demeye daha kolay iter. Ayrıca başkalarını kendimizden daha çok düşünerek büyütülmemiz “elbiseni eskitme kardeşin giyer, sen küçüksün konuşma, başkalarına gittiğimizde uslu dur. O erkek yapar, mahalle, toplum ne der? düşüncesi de bize kolay kolay bu kelimeyi kullandırtmaz.

Peki hayır demenin anahtarları nedir?

Evet cevabı kolay çıkar ağzımızdan özellikle baskı altında. Bu yüzden hemen evet demeden kendinize biraz zaman ayırın.

İkinci olarak kendinize şu soruyu sorun. “Hayır demek beni korkutuyor mu” ve “neden” sorusunu sorun.

Bir şey yapmak istemiyorsanız net, kısa ve saygılı bir biçimde söyleyin.

“Hayır” demek kendinize ve sınırlarınıza saygıyı gösterir.

Kendinizi haklı çıkarmaya çalışmayın “Hayır” deme nedeninizi anlatın. Unutmayın;

“Hayır yalnızca bir cevaptır” kimse kişisel algılamasın.