Uzunca bir süredir düşünüyorum; İnsan nasıl bir varlık? Nedir, içindeki akıl almaz muammalık?

İlk kez “İnsan nedir?” sorusunu yazarak, sözlük anlamına bakmaya ihtiyaç duydum.

 

“İnsan

ad

1. Memelilerden, iki eli, iki ayağı bulunan, iki ayak üzerinde dik bir biçimde dolaşan, aklı ve düşünme yeteneği olan, dille, sözle anlaşan, en gelişmiş canlı sayılan yaratık.

 

2. Bu türe giren canlı varlık.

“Uygarlığı insanlar kurmuştur”

Sıfat

3. Huy ve ahlak, davranış vb. yönlerinden üstün nitelikli (kimse).

“Onun insan yanını biliriz”

4. …
5. …
6. …
7. …
8. …
9. …
10. …

Köken: Arapça”

 

Üçüncü maddeden sonrakileri merak eden bakabilir. Ben ilk üç maddeyle ilgileniyorum; En çok ta 3. Madde ile… Bu maddenin yoksunluğu ile… Evet, bu daha doğru, ilgilendiğim, yoksunluk kısmı.

‘ … en gelişmiş canlı sayılan yaratık’ tanımının, içinde barındırması gereken pek çok özelliği içimizde barındırmıyoruz. Bu hep böyle miydi? Yaşım büyüdükçe mi böyle olmadığını görmeye başladım bilmiyorum. Pek bir önemi de yok sanırım. Günümüzde çoğu insan birinci maddenin ilk yarısına dâhil, hatırlayalım;

1. Memeli, iki eli, iki ayağı bulunan, İki ayak üzerinde dik bir biçimde dolaşan…

Peki, tanımın ikinci yarısı nerede ey, insan evladı? Nerde bıraktın aklını? Düşünme yeteneğini ne zaman kaybettin? Dille, sözle anlaşamayalı ne çok zaman oldu? Sen değil misin en gelişmiş sayılan canlı varlık?

Tabii ifadede bir kesinlik yok görüldüğü üzere… Varsayım mevcut… ‘En gelişmiş sayılan…’ deniyor. Bunu varsayan da yine insan, insanın kendi kendini tanımlaması… Nedir peki işin aslı? Hiçbirimiz bilmiyoruz ne yazık ki… İnsan merkezli bir dünyanın, insan çıkarlarını gözeten bir anlayışın içinde debeleniyoruz. İnsanız da ne kadar insanız? Sorgulamıyor, sorgulatmıyoruz. Boş işlerle uğraşıyoruz çoğu zaman. Ancak ucu kendimize dokunan şeylere sesimizi çıkarıyoruz, zaman zaman… Bir silkelenip kendimize gelmemiz gerekmiyor mu artık? Ne dini inanç iyileştiriyor bizi ne de vicdan!

Burada üçüncü maddenin yoksunluğu devreye giriyor. Huy, ahlak ve davranış vb. yönlerden üstün nitelikli olma özelliğimizi yitirmiş durumdayız. İnsan yanımızı derinlere gömüyoruz. Duyarsız, vicdansız, umarsız, ahlaksız, saygısız, yalnız bireylere dönüşüyoruz. Teknolojinin içinde kayıp ruhlar gibiyiz. Yeni kimliklere bürünerek olduğumuz kişiyi, olmadığımız kişiye dönüştürüyoruz… Sevgiyi geri planda tutup incelikli davranmayı unutuyoruz. Timsah gözyaşlarıyla ıslanıyoruz. Balık hafızasıyla yaşıyoruz. Güvenilecek kişilere sırf korkumuzdan kendimizi kapatıyoruz. Kimseye güvenmiyoruz. Belki kendimize bile… Nefes alıyoruz, nefes veriyoruz, acıkınca yemek yiyoruz… Rutiniz. Düşünmüyoruz. Hissetmiyoruz.

İnsan mıyım?

İnsan mısın?

İnsan mı?

Yoksa insanımsı mı?

İnsan mıdır insan?

Dünyada savaş var şu anda… Birileri ölüyor, çocuklar acı çekiyor, hayvanlar gerektiğinden fazla kesilip yeniyor hatta zevk için hunharca eziyete uğruyor. Şiddet, vahşet, cinayet diz boyu cihanda…

İnsanın amacı ne?

İnsanlığın hedefi ne?

İnsan olmanın sözlük dışı anlamı ne?

İnsan ne?

İnsan mıdır insan?

İşte, ben uzunca bir süredir düşünüyorum; İnsan nasıl bir varlık? Nedir, içindeki akıl almaz muammalık?

Bir düşünen, bir gün güzelleştirecek olandır.

Düşünenlere selam olsun!